با تکیه بر مفاهیم پایهای پردازش ابری یا Cloud Computing، تا کنون کاربردهای تجاری مختلفی در بازار کسب و کار عرضه شدهاند که بر اساس نیازهای مختلف مشتریان، سطوح مختلفی از خدمات ابری را عرضه میکنند.
اصطلاح پردازش ابری تقریبا همهجا و در همه زمینهها شنیده میشود. “پردازش ابری” یا محاسبات ابری، به معنای این است بجای استفاده از یک کامپیوتر مشخص، از مجموعهای ازکامپیوترهای متصل به اینترنت استفاده شود. به زبان ساده، در محاسبات ابری فرایندهایی چون ذخیرهسازی، دسترسی و پردازش اطلاعات و برنامهها به جای اینکه در یک هارد دیسک و کامپیوتر معین انجام شود، روی چند سیستم مجزا ولی متصل به اینترنت انجام میشود.
ارائه کنندگان خدمات ابری با تکیه بر این قابلیت در فضای ابر، سطوح مختلفی از خدمات را عرضه کردند که در ادامه به متداولترین این خدمات خواهیم پرداخت.
نرم افزاربه عنوان یک سرویس SaaS ( Software-as-a-Service)
یکی از راهکارهای مبتنی بر مفهوم محاسبات ابری خدمات نرم افزاری است. SaaS به معنی اشتراک در یک برنامه و دسترسی به آن ازطریق اینترنت است. تمامی برنامهها و اپلیکیشنهای کاربردی که در بستر ابر ارائه شدهاند در این مجموعه قرار میگیرند.
با توجه به این که در سرویسهای SaaS، خدمات در بستر وب ارائه میشود، دیگر نیازی به دانلود و نصب برنامه برروی سیستمهای مورد استفاده نیست. همچنین مدیریت تمامی مسائل فنی مانند مدیریت اطلاعات، زیرساختها، میان افزارها، نرم افزارهای برنامه و نیز امنیت سرویس بر عهده ارائه دهنده است و صاحبان کسب و کار به راحتی می توانند تمامی توان خود را برای پشتیبانی از محصولات خود قرار دهند.
چهارچوب به عنوان یک سرویس (Platform-as-a-Service)PaaS
ارائه چهارچوب یا پلتفرم به عنوان سرویس یکی دیگر از انواع خدمات ابری است که در آن ارائه دهندگان خدمات میتواند بستر برنامههای سفارشی خود را بصورت یک چهارچوب در اختیار سایر کسب و کارها قرار دهد.
در این سرویسها، تمامی امور مربوط به سرور، ذخیرهسازی و شبکه توسط ارائه دهنده خدمات تامین و مدیریت میشود، در نتیجه توسعهدهندگان میتوانند تنها بر روی توسعه و مدیریت برنامه خود تمرکز کنند.
PaaS این امکان را برای توسعه دهندگان فراهم میکند که برنامههای خود را با توجه به پلتفرمی که در اختیارشان قرار داده شده است، طراحی و ایجاد کنند. این برنامهها یا میان افزارها، امکان گسترش دارند و به راحتی در دسترس قرار میگیرند.
زیرساخت به عنوان یک سرویس(Infrastructure-as-a-Service )IaaS
از دیگر راهکارهای مبتنی بر محاسبات ابری، ارائه زیرساخت به عنوان یک سرویس است. IaaS، زیرساختهای محاسباتی ابری شامل سرورها، شبکه، سیستمهای عملیاتی و فضای ذخیرهسازی را در اختیار کسب و کارها قرار میدهد.
IaaS قابلیتها و فناوریهای مشابهی مانند یک مرکزداده به کاربران خود ارائه میکند، با این تفاوت که کسب و کارها نیازی به مدیریت و نگهداری فیزیکی از سرورها ندارند. کاربران میتوانند به سرورها و هاردهای خود دسترسی مستقیم داشته باشند، اما این دسترسی از طریق یک مرکز داده مجازی که بر روی ابر قرار دارد، انجام میشود.
هویت به عنوان یک سرویس(Identity-as-a-service)IDaaS
هویت به عنوان یک سرویس در حقیقت یک سیستم مدیریت هویت و دسترسی است که رو بستر ابر یا SaaS ارائه میشود. در این نوع سرویس، کسب و کارها بجای این که یک سیستم IAM را از ابتدا برای سازمان خود پیادهسازی کنند، از بستر آماده این سرویس استفاده خواهند کرد.
IDaaS یک زیرساخت احراز هویت است که توسط یک ارائه کننده ایجاد، نگهداری و مدیریت میشود. استفاده از IDaaS به کسب و کارها این امکان را میدهد که بدون نگرانیهای امنیتی، کاربران خود و دسترسی آنها به منابع سازمان را مدیریت کرده و دسترسی سریع و امنی به سرویسها و خدمات سازمان فراهم کنند.
تحقیقات نشان میدهد که در حوزه مدیریت هویت و دسترسی، “هویت به عنوان یک سرویس” خدمتی رو به گسترش در سازمانها است و در بسیاری از سازمانهای بزرگ از سرویسهای IDaaS استفاده میشود.